Sorularla Fair Play

Fair play nedir?

• Kelime olarak ‘adil oyun’ anlamına gelen Fair play; kavram olarak dürüst kalmayı, erdemli olmayı ve normale dönmeyi ifade etmektedir. Ancak, bu ifadeler kulağa hoş gelse de Fair play’in ne olduğunu bilmek kadar ne olmadığını bilmek ve kabul etmekte önemlidir.

Fair play neden gereklidir?

• İnsan olmanın erdemini unutmamak, oyunda değerleri korumak, kişilikli ve karakterli olmak, özgür bir irade ortaya koymak ve farkındalık yaratmak için gereklidir.

Kavram gücünü nereden alıyor?

• Özgür irade ve kazanımlardan, çünkü Fair play’in gerçekleşmesi oyunun her türlü olumsuzluk veya istenmedik durumlarından korunmayı beraberinde getirir.

Kaça ayrılır?

• Üçe ayrılır. Finansal, sportif ve toplumsal Fair play.

İçeriği nedir?

• İnsanı kendisi yapan olumluluk adına yaptıkları kadar yapmadıklarını da içerir.

Fair play’e ne zaman ihtiyaç duyulur?

• Düşünce ile oyun arasında denge bozulduğu, bardağı taşıran son damla ile tahammülün bittiği zaman ihtiyaç duyulur.

Ne hedeflenir?

• İradi bir eylem olarak otokontrol ile normale dönmek hedeflenir.

Fair play’in sınırları nerede başlar?                                         

• Hoş olmayan yaklaşım, istenmedik durum ve bilerek (kasıtlı) yapılan aykırı hareketlerin başladığı yerde başlar.

Normale dönüş nasıl olur?

• Yanılgıya düşmeden, “Mış gibi miş gibi” yapmadan vicdanının sesini dinleyip arınmakla, ayrıca kendi benliğini hissedip oyuna anlam yüklemekle olur.

Ne üretmiş olacağız?

• Doğru ve güvenirlik bir yaklaşımla inanç, değer, ahlak, adalet, etik ilke ve prensip üretilir.

Kanıtı nerede?

• Saha içinde istenmedik davranışlara karşı ‘omurgalı’ duruş ve kişilikten ödün vermeyen nitelikli davranışlarda görünür.

Nasıl kullanacağız?

• Sorumluluk bilincini içselleştirip geliştirerek, aşama kaydederek daha da önemlisi eğitim, kültür ve etkili iletişimle gönüllere dokunarak.

Bu ne anlama gelir?

• Özel fikirlerle kazanırken değer kaybetmemek, kaybederken saygı duyulmak anlamına gelir.

Bu kazanım için ne yapmalı?

• Aileden başlayan okul ve çevre ile devam eden değerler sistemi kullanılarak bilinçli farkındalık yaratılmalıdır. Bunun yanı sıra, her sporcuya kurallara uymak ve dürüst yaşamak zorunda olduğu oyunun bir parçası olarak öğretilmeli ve esas meselenin kazanmak veya kaybetmek değil, dürüst oynamak, doğru davranmak ve ilkeli hareket olduğuna inandırılmalıdır. Ondan sonra da “ben elimden geleni yaptım, fakat karşı taraf benden daha iyiydi” demeli rakibe kin nefret duymadan kızgınlık beslemeden saygısızlık yapmadan iyi karakter örneği göstererek rakibin elini sıkabilmeli yani yenilgiyi dürüstçe kabul etmelidir¹. Bu bağlamda Fair play puan kazanmak için değil gönül kazanmak için bir imkandır.

Yenilmeyi kabul etmek demek, her şeyi bırakmak, hayata ve spora küsmek, suçlu aramak demek değildir. Yenilgiyi mantık ölçülerinde kabul etmek, sebeplerini araştırmak, hatalarımızla yüzleşmek, doğru anlayışla yeniden mücadeleye başlamanın önkoşuludur.

            “İster kaybedelim ister kazanalım. Ulu hakem, hakkımızdaki hükmünü oyunu ne kadar dürüst oynadığımıza göre verecektir.”¹

                Kaynak:

1. Osmay, N. (2017). İnsan Mühendisliği, 10.Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul, S.270.

Doç. Dr. Recep CENGİZ

rcengiz1965@gmail.com

01.06.1965 Diyarbakır doğumlu. Lisans, Yüksek lisans ve Doktora eğitimini: Ankara Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor A.B.D.’da tamamladı.

Ulusal ve uluslararası bilimsel Kongre ve Sempozyumlarda 84 bildirisi bulunmaktadır.

Ulusal ve uluslararası spor bilimleri dergilerinde 45 yayınlanmış makalesi yer almıştır.

“O Küçe Senin Bu Küçe Benim”, “Kulübümüz Köklü, Camiamız Büyük Allah Kerim”, “Köşeli Yazılar”, “Top Patladı Şimdi Onarma Zamanı”, “İletişim”, “Sporda İletişim”, “Futbolda Yıldırma” ve “Her Sorun Futbola Gol Oluyor” kitaplarını yazdı.

TBMM ve bazı bakanlıklarda çeşitli komisyonlarda görev aldı.

Birçok ödül sahibi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Rekreasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olan yazar evli ve iki çocuk babası.