Bahri VRESKALA

bahrivreskala@gmail.com İstanbul-İzmir Gençlik ve Spor e. İl Müdürü, TMOK Konsey Üyesi, İzmir Kulüpler Birliği Kurucu ve Danışma Kurulu Üyesi, Türkiye Futbol Adamları Derneği İzmir Şube Başkanı, Genel Merkez Yönetim Kurulu Üyesi, Ege Tenis Eğitim Vakfı Kurucu Üye ve Başkanı, Atletizm, Futbol, Masa Tenisi, e. Hakemi, Atletizm, Sualtı Yüzme Federasyonları e. Üyesi.

Kadın Futbolu – Filizspor

Köşe Yazıları

21.04.2025

A⁺

A^-

Kadın futbolu, kadınlar arasında yapılan futbol karşılaşmaları için kullanılan terimdir. Günümüzde birçok ülkede profesyonel olarak oynanmaktadır. Futbolun uluslararası anlamda en üst düzey organı olan Avrupa’da, UEFA-Avrupa Futbol Federasyonları Birliği 1.lig’inde 16, dünyada FİFA Uluslararası Futbol Federasyonları Birliğinde de FİFA üyesi olan 177 kadın milli futbol takımı bulunmaktadır.

Tarihi…

Kadınlar arasındaki ilk futbol karşılaşması 1895 yılında, Kuzey Londra’da oynanmıştır. 1917 yılında turnuvalar düzenlendi. 1920 yılında bir İngiliz Kadın Futbol Takımı ile bir Fransız Kadın Futbol Takımı arasında yapılan futbol karşılaşması, Uluslararası yapılan ilk karşılaşma olarak tarihe geçti. Ancak 1921 yılında Futbol Federasyonu futbolun kadınlara göre bir spor olmadığını açıkladı ve Federasyona ait tüm sahalarda oynanmasını yasakladı. Aynı yıl içinde yapılan toplantıda bağımsız bir “Bayanlar Futbol Birliği” kurulması kararı çıktı. Bir yıl sonra bu birlik tarafından ilk futbol kadınlar turnuvası düzenlendi. Devamında 1969 yılında Futbol Federasyonuna bağlı olarak Bayanlar Futbol Birliği değil “Kadınlar Futbol Birliği” Women’s Football Association olarak resmen kuruldu. 1970-1971 sezonunda resmi olarak ilk kadın futbolu turnuvası “FA-Women’s Cup” yapıldı. 1969 yılında Avrupa Şampiyonası, 1970 yılında ise Dünya Kupası gayri resmi olarak ilk kez düzenlendi. 1975 yılında AFC-Asya Futbol Konfederasyonu Kadınlar Asya Kupası, 1983’te OFC – Okyanusya Futbol Konfederasyonu Kadınlar Uluslar Kupası, 1984’te Avrupa Turnuvası’nda Temsil Edilen Kadın Takımları Şampiyonu adıyla ilk resmi Avrupa şampiyonası, 1991’de ilk resmi FIFA Kadınlar Dünya Kupası, CONCACAF – Kuzey, Orta Amerika ve Karayipler Futbol Konfederasyonu Kadınlar Şampiyonası ve Afrika Kadınlar Şampiyonası düzenlendi. Kadın futbolu, ilk defa 1996 Yaz Olimpiyatları programında yer aldı. Daha sonra 2001-2002 sezonunda, UEFA – Avrupa Futbol Federasyonları Birliği, kadınların futbola olan ilgilerini arttırmak için, UEFA’ya üye olan ülkelerin Kadın Futbol Takımları arasında UEFA Kadınlar Şampiyonlar Ligi’ni gerçekleştirdi. Bu da Avrupa’da kadın futbol takımları arasında yapılan ilk uluslararası şampiyonluk mücadelesidir. Günümüzde, UEFA kadın liglerinden en çok lisanslı kadın futbolcusu bulunan ülkelere baktığımızda, 2023 yılı sayımına göre ; 10.5 milyon nüfuslu İsveç’de 109.847, 18 milyon nüfuslu Hollanda’da 64.952, 83.5 milyon nüfuslu Almanya’da 92.772 ve 85.5 milyon nüfusa sahip Ülkemizde, Türkiye’de lisanslı kadın futbolcu sayısı 1.468’dir. Bu sayılara göre kadın futbolunda nüfusumuza göre çok az sayıda kadın futbolcunun olduğu görülmektedir Hedef Ülkemizde lisanslı kadın futbolcularımızın sayılarını arttırmak olmalıdır.

Ülkemizde Kadın Futbolu…

Birçok Avrupa Ülkesinde kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmemiş iken Ülkemizde Cumhuriyet döneminde kadınlara, 1930 yılında belediye seçimlerinde , 1934 yılında da genel seçimlerde seçme ve seçilme hakkı verilmiştir . Ancak kadın haklarını ilk uygulayan Ülkelerden biri olmamıza rağmen, maalesef “Futbol erkek sporudur” anlayışı ön plana olduğu için kadınların futbol ile ilgilenmemelerine sebep olmuştur. Bu durum uzun yıllar devam etmiştir. Kadınların futbol ile tanışmaları 24 Mayıs 1954 tarihinde ilk’ler şehri İzmir’de altı kadının aralarında futbol oynaması ile başlamıştır. Sadece kadınların katıldığı ilk futbol maçı, İzmir Kadın Futbol Takımı ile İstanbul Kadın Futbol Takımı arasında 4 Temmuz 1954 tarihinde İstanbul’da, o günkü ismi Mithatpaşa olan Stadyumu’nda oynandı. Bir yıl sonra 10 Temmuz 1955 tarihinde yapılan spor şöleninde kadın takımları arasında bir futbol karşılaşması daha yapıldı. Bu tarihten sonra 1969 yılına kadar, kadın futboluna yer verilmemiştir. Ancak 22.Ağustos.1969 tarihinde , İstanbul Mithatpaşa Stadyumu’nda, İtalya Kız ve Ortak-Avrupa Kız takımları arasında Ülkemizde oynanan ilk uluslararası kadın futbol karşılaşmasını görüyoruz. Aynı yıl 1969 da İstanbul Kınalıada Spor Kulübü, zaman zaman genç erkek futbol takımı ile salonda minyatür futbol oynayan bir kız futbol takımı kurdu. Ülkemizde bilinen ve resmi olarak ilk tescili yapılan kadın futbol takımı, 1971 yılında spor insanı Haluk Hekimoğlu’nun şahsi gayretleriyle bir araya getirdiği ve 13 sporcudan kurduğu İstanbul Kız Futbol Takımı’dır. 1973 yılında “Dostluk Spor” adı verilerek tescil edilen Dostluk Sporu , daha sonra İstanbul, İzmir, Ankara, Bursa, Samsun ve Kocaeli’ de kurulan diğer kadın futbol takımları takip etmiştir.

Türkiye Futbol Federasyonu’nun 22.Aralık.1993 tarihli toplantısında alınan karar ile kadın futbolu ligi resmen başlatıldı. Amatör takımların katılımı ile Kadınlar Liginin ilk sezonunda dört gruba ayrılan 16 takım mücadele etti. Uzun bir süre ara verilen lig’ de, 2020-2021 sezonunda Kadınlar 1. Ligi’nde mücadele eden ve en üst profesyonel ligde bulunan kulüpler arasından istenilen kriterleri sağlayan 16 takımlı Kadınlar Süper Lig’i olarak devam edildi. 2021-2022 sezonunda TFF-Türkiye Futbol Federasyonunun Turkcell sponsorluk anlaşması gereği lig’in ismi “Turkcell Kadın Futbol Süper Ligi” oldu. 2024 – 2025 Sezonunda Hatayspor ile Gaziantep Asyaspor Kulüplerinin lige katılmamaya karar vermeleri sebebiyle lig kalan 14 takım arasında oynandı.

İzmir’de Kadın Futbolu – Filizspor…

Filizspor, 1978 yılında İzmir’de kuruldu. O zamanki ismi Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüğü, günümüzde İzmir Gençlik ve Spor İl Müdürülüğü Baş Yardımcılığı görevinde bulunuyordum. Bu dönemde, sporcu yeğenim olan 18 yaşındaki Şehnaz Vreskala’ nın isteği, benim önerim, imkan sağlamam, destek olmam ve Altay Spor Kulübünün de katkıları ile İzmir’in ilk resmi kadın futbol takımı olarak tarihteki yerini aldı. Bizlerle birlikte bu anlamlı girişimi destekleyen, Filizspora formalarını hediye eden ve Filizspor’un Fahri Başkanı olan rahmetli Filiz Akın’ın da katılımıyla görkemli bir açılış yapıldı. Açılışta rahmetli Filiz Akına takımın kaptanı olan Şehnaz Vreskala çiçek verdi. Kadın Futbol Takımı Filizspor İlk’ler şehri İzmir’in ilk , Ülkemizin ikinci Kadın Futbol Takımıdır.