Parsların Sırrı ve Futbolda Kaçırdığımız Gerçek

Parsları (leopar) bilirsiniz… Kaplan kadar iri değildir ama daha çeviktir. Jaguar gibi güçlü bir ısırığa sahip değildir; ancak esneklik, hız ve pusu zekâsı ile avlanır.

Çok sessiz hareket eder; avına sessizce yaklaşır, gücünü doğru anda kullanır ve çok kısa, ani bir sıçrayışla boğazından yakalayarak etkisiz hâle getirir.

Küçük görünürler ama avlarının kaderini belirleyen tek bir hamleleri vardır: Gırtlağa atılan o ani, ölümcül saldırı. Güçleri kaslarından değil, hedefi tam on ikiden vurmalarından gelir. Büyük ve güçlü av ise çoğu zaman neyin olup bittiğini anlayamaz; bir anlık dikkatsizlik, bir anlık strateji körlüğü… Ve sonuç malum: Gücünü yanlış yerde harcadığı için hayatını kaybeder.

Aslında bu tablo bize yalnızca doğayı değil, futbolu da anlatıyor. Avrupa kupalarında Galatasaray’ın da Fenerbahçe’nin de yaşadıkları tam olarak buydu. Kâğıt üzerinde “zayıf” görünen US Gilloise ve Ferencvaros, parsın avını indirdiği o stratejik noktayı buldu. Yani, sahip oldukları tek silah olan “doğru stratejiyi” zamanında ve yerinde kullandılar.

Bizim takımlar mı?

Güçlü olduğu varsayılan taraf… Taraftar desteği var, yıldız futbolcular var ama dikkat, tedbir ve rakip okuması yok.

Enerjilerini doğru yere yönlendiremedikleri için oyun ve skorda dengeyi koruyamadılar. Zayıf rakibe karşı güçlü görünmek yetmedi, çünkü rakibin nereden saldıracağını öngöremediler.

Gerçek şu ki, Avrupa’nın görece güçsüz takımları bile “nasıl oynayacaklarını” biliyor. Biz ise hâlâ “zayıf takıma karşı nasıl oynanır” sorusunun cevabını arıyoruz. Onların elinde tek bir güçlü silah var: taktik disiplin. Oysa biz çoğu zaman taktiği yıldız oyuncuların bireysel becerilerinin gölgesinde unutuyoruz.

Mağlubiyetlerin ardından üretilen bahaneler de tanıdık: “Sakat oyuncularımız vardı…” Oysa sorun eksik oyuncular değil; mevcut oyuncuların doğru yerde, doğru planla oynatılmaması.

Rakibin nasıl bir strateji hazırladığını anlamamız gerektiğinde hâlâ geçmiş maçların ezberinden medet umuyoruz. Oyun içinde yapılan özel hamleleri fark ettiğimizde ise çoktan geç oluyor.

Futbol bazen doğaya benzer: Küçük bir ayrıntıyı gözden kaçırırsanız sizi devirebilir. Parsın avına yaptığı gibi… Güçlü görünmek güçlü olmayı garantilemez. Strateji, farkındalık ve zamanlama olmadan sahada da hayatta da güçlü olan değil, doğru hamleyi yapan kazanır.

Sonuç olarak, parsın avını alt ederken gösterdiği ustalık bize önemli bir gerçeği hatırlatıyor: Doğru strateji, doğru zamanlama ve farkındalık, ham güçten çok daha belirleyicidir. Futbol sahasında da durum farklı değildir. Güçlü görünen takımlar, rakiplerini hafife aldıkları sürece her zaman pusudaki bir “pars” tarafından avlanma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Başarı; hazırlıklı olmayı, rakibi doğru okumayı ve oyunun gereklerine göre anında uyum sağlayabilmeyi gerektirir. Güçlü olan değil, aklını en doğru yerde kullanan kazanır.

Doç. Dr. Recep CENGİZ

rcengiz1965@gmail.com

01.06.1965 Diyarbakır doğumlu. Lisans, Yüksek lisans ve Doktora eğitimini: Ankara Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor A.B.D.’da tamamladı.

Ulusal ve uluslararası bilimsel Kongre ve Sempozyumlarda 84 bildirisi bulunmaktadır.

Ulusal ve uluslararası spor bilimleri dergilerinde 45 yayınlanmış makalesi yer almıştır.

“O Küçe Senin Bu Küçe Benim”, “Kulübümüz Köklü, Camiamız Büyük Allah Kerim”, “Köşeli Yazılar”, “Top Patladı Şimdi Onarma Zamanı”, “İletişim”, “Sporda İletişim”, “Futbolda Yıldırma” ve “Her Sorun Futbola Gol Oluyor” kitaplarını yazdı.

TBMM ve bazı bakanlıklarda çeşitli komisyonlarda görev aldı.

Birçok ödül sahibi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Rekreasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olan yazar evli ve iki çocuk babası.