Bitmez Tükenmez Bir Sorun: Hakemler!

Literatürde “Bir anlaşmayı çözmek, bir tartışmayı yatıştırmak için taraflarca seçilmiş kimse” olarak tanımlanan hakemlerin tartışmayı başlatan kişi olması ciddi anlamda sorunu yaratmaktadır.

Örneğin;

• Maç başlamadan ortaya çıkan ‘bitmez tükenmez’ bir sorundur.
• Üzerinde çok konuşulan, fakat bilimsel olarak tartışılmayan bir sorundur.
• Yöntemi yanlış kurgulanan bir sorundur.
• Doğru karar verildiğinde diğer kararların neden yanlış olduğunun açıklanmadığı bir sorundur.
• Hakemlere baskı işe yarıyor anlayışının kabul görmesi bir sorundur.
• Hataları değil, kişiliklerinin sorgulanması bir sorundur.
• Yanlış olandan doğru olanın ayırt edilemediği bir sorundur.
• Hakemler için ‘taraflı maç yönetiyorlar’ veya ‘bir işe yaramıyorlar’ algısının yaratılması bir sorundur.
• Maç bitiminde tarafların hakemlerin kötü yönetim gösterdikleri yönünde mesajları bir sorundur.

Yukarıdaki saptamalar, ülke futbol kültürünü yansıtan bir sorundur. Bu sorunların doğal bir sonucu olarak;

• Hakemlerde olması gereken; kararlılık, cesaret ve oto kontrol gibi unsurların müsabakaya yansımaması,
• Müsabaka esnasında oyuncuların etrafını sarmalayıp kararı hakkında hakemi sorguya çekmeleri,
• Dikkatlerin oyunda değil, hakemler üzerinde olması,

Sonuç olarak, hakemlerin başarısızlığa neden olan etken ve çözüm yollarını doğru tespit etmek gerekiyor.

Hakemlerden “ne istediğimizi biliyoruz ama ne istemediğimizi bilmiyoruz.” Tartışma konusu olması gereken bir hakemin siyah veya beyaz olması değil ideal olmasıdır.

Hakem sorunun çözümü nedir? sorusunun cevabı çok basittir: “Anlayışımızı değiştirmek gerekiyor.”

Anlayış oluşturulmadan davranış geliştirilmez. İradesi elinden alınmış bir hakem adalet dağıtamaz, eşitliği sağlayamaz veya adil bir müsabaka yönetemez.

Nasıl bir müsabaka yönetmeliyim, iyi hakemlik nedir, kötü bir müsabaka yönetimi nedir gibi sorulara etik kavramı çerçevesinde cevap arayamaz.

Değerleri ilke, ilkeleri standart şekline getiremez.

İdeal olanı arama çabası içine giremez.

Özgürlük alanını genişletmediğinden kural ve ilkeleri uygulayacak otoriteyi kuramaz. Bitmez tükenmez bir sorun olmaya devam eder.

Doç. Dr. Recep CENGİZ

rcengiz1965@gmail.com

01.06.1965 Diyarbakır doğumlu. Lisans, Yüksek lisans ve Doktora eğitimini: Ankara Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor A.B.D.’da tamamladı.

Ulusal ve uluslararası bilimsel Kongre ve Sempozyumlarda 84 bildirisi bulunmaktadır.

Ulusal ve uluslararası spor bilimleri dergilerinde 45 yayınlanmış makalesi yer almıştır.

“O Küçe Senin Bu Küçe Benim”, “Kulübümüz Köklü, Camiamız Büyük Allah Kerim”, “Köşeli Yazılar”, “Top Patladı Şimdi Onarma Zamanı”, “İletişim”, “Sporda İletişim”, “Futbolda Yıldırma” ve “Her Sorun Futbola Gol Oluyor” kitaplarını yazdı.

TBMM ve bazı bakanlıklarda çeşitli komisyonlarda görev aldı.

Birçok ödül sahibi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Rekreasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olan yazar evli ve iki çocuk babası.