Ebeveyn ve Çocuklarımızın Eğitimi

Bir taraftan dünyamız globalleşirken diğer taraftan globalleşme sayesinde modern toplumlardaki dijitalleşme hayatımızın her alanına girmeye başlamış ve her alanda uygulandığını görmekteyiz. Bu durum hayatı bir yönüyle kolaylaştırırken, diğer taraftan bu dijital gelişme insanları toplumdan adeta kopararak yabancılaştırmaktadır. Dolayısı ile hayatın her alanına girmiş olan dijitalleşme çocuklarımızın eğitiminde de oldukça önemli roller oynadığını izlemekte ve hatta çoğu zaman aile içi sorunların yaşandığına şahit olmaktayız.

Daha önceki yazılarımda, çocuklarımızın genel eğitimlerinin spor eğitimleri ile yakın ilişkisinin olduğuna değinmiştim. Bu yazımda ise biz ebeveynlerin çocuklarımızı eğitirken karşılaştıkları sorunları ve bu sorunların üstesinden nasıl gelebileceklerine ilişkin kısa bazı bilgiler vermeye çalışacağım. Ki spor yapmaya yönelen çocuklarımız tıpkı diğer alanlarda faaliyet gösteren çocuklarımız gibi bu durumdan olumsuz bir şekilde etkilenmektedirler.

Bilindiği gibi dijital bir çağa girdiğimiz bu günlerde bunun sonucu olarak, ebeveynlerin çocuklarının eğitim sorunlarını çözme konusunda yardımcı olmalarını dahada zorlaştırırken diğer taraftan ebeveynlerin çocuklarının eğitim konusunda onlara yardımcı olabilmeleri için bir çok kurum ve kuruluşla birlikte çalışma yapma ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. İşte bu kurum ve kuruluşlar ne olmalıdır?

Eskiden çocuklar okul çağına kadar evde aile içinde yetişiyordu, okul öncesi eğitim kurumları yoktu. Günümüzde artık bu durum değişti ve bu türden çocuklar yetiştirilmemektedir. Artık günümüzde çocuklar okul çağına gelene kadar okul öncesi kurumlarda (Ana okulu-Kreş ve Cocuk yuvası vs.) eğitim alıyorlar. Bu nedenle daha sağlıklı iletişim kurabilen bir nesil yetiştirebilmek için, ebeveynlerin okul öncesi eğitimi gören çocuklarının yardım edebilecek bilgi ve becerilere sahip olmaları kaçınılmazdır.

Anne ve babalar, çocuk ve gençler için en önemli kişiliklerdir. Çocuklar okul çağına gelinceye kadar ebeveynlerine karşı sarsılmaz bir güven duyarlar. “Anne ve babam ne derse iyi ve doğrudur” şeklinde. Okul çağından itibaren çocuklar daha çok çevrenin etkisinde kalırlar ve öncelikle öğretmenleri, ardından da sınıf arkadaşlarının etkisi altına girerler, yani sosyal iletişim açısından anne ve babadan sonra bu kişilerin etkisi büyük olur. Bu bağlamda çocuklar, ahlaki gelişim ve davranışlarında hep anne ve babalarının hal ve hareketlerini örnek alırlar.

Bunun böyle olması, ebeveynlerin hiçbir zaman kusursuz olmaları anlamına gelmez! Ebeveynlerin güçlü yanları, güvenilir kişiliklerinde ve yaptıkları hatalardan ders çıkaracak yeteneğe sahip olmalarında yatmaktadır. Anne-babaların çocuk yetiştirme konusunda karşılaşacakları sorunların üzerine gitmeleri ve sabırlı olmaları gerekir. Gelişim ve yeniliklere açık olmak her zaman olumlu bir tutumdur. Eğitim konusunda kendini yenileme anne-babadan başlar. Başarılı çocuk yetiştirme öğrenilebilir bir tarz yetenektir. Bu bağlamda çocuklarımıza rol model olurken yapacağımız bir hata onların toplum içerisinde büyürlerken aynı hataları kendileride yaparak dejenere bir toplumun oluşmasına hizmet edeceklerdir.

Anne ve babaların çocuklarına karşı yapmamaları gereken davranışlar: Konuştuklarınızdan farklı hareket etmeyiniz,  tutarsız davranışlarda bulunmayınız, çocuklarınızı emirlere boğmayınız, çocuklarınızı devamlı kandırmaya (yalan söylemeye) çalışmayınız, anlaşılması güç veya çelişkili kurallar koymayınız, anlaşılır olunuz, çocuklarınızın emirlerine boyun eğmeyiniz, onun sizi yönetmesine izin vermeyiniz.

Yapmanız gereken doğru davranışlara gelince: Sadece tutabileceğinizden emin olduğunuz konuda söz veriniz ve sözünüzüde bahane bulmadan yerine getiriniz, çocuğunuzun davranışları karşısında duygusal açıdan neler hissetiğinizi ve tepkinizi ona anlatınız. (“Ben-mesajı”), çocuğunuzun şu anki yaşı ile o yaşlardaki kendi yaşam deneyimleriniz arasında bağlantı kurunuz. (“Çocuğumun yaşındayken ben nasıl davranıyordum?”), Gerektiğinde ebeveyn olarak otoritenizi ve sorumluluk (kesin kurallar) yetkinizi kullanınız, oluşabilecek yanlışlardan ders çıkarmayı deneyiniz, iyi bir çocuk yetiştirmeyi hedefleyiniz ve bu hedefe uygun şekilde davranınız, pozitif eğitim hedefleri  formüle ediniz ve buna uygun girişimlerde bulununuz, tartışmalı konularda çocukların otoriter tavırları karşısında kendi görüşünüzü savunmanız çoğu kez zordur, konumunuzu tekrar gözden geçirdikten sonra, eğer doğru hareket ettiğinizden eminseniz, kesinlikle biraz da olsa alttan almayınız, herhangi bir sorun karşısında yılmadığınızı kanıtlarsanız, bir sonraki durumda işiniz daha kolay olacaktır.

Saygılarımla

Prof. Dr. Seyhan HASIRCI

dr.hasirci@t-online.de

TMOK Üyesi ve Fair Play Komisyonu üyesi olan Prof. Dr. Seyhan Hasırcı, Koblenz Landau Üniversitesi Spor Bilimleri Enstitüsünde ders verdi. İstanbul Nişantaşı Üniversitesi Öğretim Üyesi, 2003 ten beri Almanya Olimpik Spor Birliği bünyesinde bulunan Türkiye masası danışmanı olarak görevini sürdürmekte. UEFA Taraftar experi olan Hasırcı, 2014 Yılından itibaren Spor Psikoloğu olarak çalışmalar yapmakta.
Prof. Dr. Hasırcı’nın Spor Psikolojisi alanında birçok kitap ve makaleleri bulunmakta.